TAND TP.Hà Nội vừa ban hành quyết định đưa ra xét xử vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á (gọi tắt là Công ty Việt Á) và một số đơn vị liên quan.
Theo quyết định, phiên tòa được mở vào ngày 3.1.2024, dự kiến kéo dài trong 20 ngày. Hội đồng xét xử gồm 5 thành viên, do thẩm phán Trần Nam Hà làm chủ tọa. 5 kiểm sát viên được phân công, đại diện cho Viện KSND TP.Hà Nội thực hành kiểm sát xét xử.
38 bị cáo hầu tòa. Trong số này, Phan Quốc Việt, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Việt Á, bị truy tố tội đưa hối lộ và vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị truy tố tội nhận hối lộ. Cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh bị truy tố tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Ngoài ra, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương Phạm Xuân Thăng và cựu Trợ lý Phó thủ tướng, cùng bị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ…
Vẫn theo quyết định xét xử, các ông Nguyễn Thanh Long và Phan Quốc Việt mỗi người có 4 luật sư bào chữa, ông Chu Ngọc Anh có 1 luật sư bào chữa, ông Nguyễn Văn Trịnh và Phạm Xuân Thăng mỗi người có 2 luật sư bào chữa…
2 cựu bộ trưởng sai phạm gì?
Kết quả điều tra cho thấy, đầu năm 2020, khi dịch Covid-19 bùng phát, Bộ KH-CN phê duyệt đề tài nghiên cứu, chế tạo kit test xét nghiệm Covid-19. Đề tài được giao Học viện Quân y chủ trì, Công ty Việt Á phối hợp thực hiện; kinh phí gần 19 tỉ đồng, trích từ ngân sách nhà nước.
Quá trình thực hiện, các bị cáo tại Công ty Việt Á, Bộ Y tế, Bộ KH-CN và một số đơn vị liên quan đã có hàng loạt sai phạm, biến kết quả nghiên cứu về kit test Covid-19 từ tài sản nhà nước thành tài sản tư nhân.
Sau khi chiếm dụng của công, Công ty Việt Á sản xuất hơn 8,7 triệu kit test, nâng khống giá nguyên liệu đầu vào rồi bán, tặng, ứng trước hơn 8,3 triệu kit test cho các đơn vị, cơ sở y tế trên khắp cả nước; được thanh toán gần 6 triệu kit test với tổng giá trị hơn 2.257 tỉ đồng, qua đó thu lợi bất chính hơn 1.235 tỉ đồng.
Đáng chú ý, hậu thuẫn cho Công ty Việt Á, mà cụ thể là bị can Phan Quốc Việt, cơ quan tố tụng xác định có trách nhiệm của hàng loạt quan chức. Điển hình là 2 cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long và Chu Ngọc Anh.
Ông Nguyễn Thanh Long bị cáo buộc biết rõ sản phẩm kit test Covid-19 là kết quả từ đề tài nghiên cứu thuộc sở hữu nhà nước, Công ty Việt Á không đủ điều kiện để được cấp số đăng ký lưu hành sản phẩm. Dù vậy, khi Phan Quốc Việt đề nghị, ông Long vẫn chỉ đạo cấp dưới tạo điều kiện để Công ty Việt Á được cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, rồi chính thức.
Quá trình kiểm tra giá hiệp thương kit test, đoàn kiểm tra phát hiện Công ty Việt Á sai phạm về nguyên vật liệu sản xuất, có ý kiến đề nghị Bộ Y tế thu hồi số đăng ký của công ty, nhưng ông Long không chỉ đạo kịp thời. Đến thời điểm khởi tố vụ án, bị can cũng không ra kết luận kiểm tra theo chỉ đạo của Thủ tướng.
Đặc biệt, ông Long bị xác định nhận hối lộ với số tiền lên tới 2,25 triệu USD từ Tổng giám đốc Công ty Việt Á.
Về phía ông Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN bị cáo buộc biết rõ đề tài nghiên cứu kit test thuộc sở hữu nhà nước, Công ty Việt Á sử dụng kết quả không đúng quy định, nhưng đã không thực hiện chức năng, nhiệm vụ quản lý lẽ ra phải làm.
Ông Chu Ngọc Anh còn để Bộ KH-CN tổ chức họp báo, ra thông cáo báo chí về kit test Việt Á; trực tiếp ký quyết định khen thưởng, ký tờ trình đề nghị Thủ tướng khen thưởng Công ty Việt Á; chỉ đạo một thứ trưởng ký công văn gửi UBND TP.HCM giúp công ty được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng ba không đúng đối tượng.
Đặc biệt, cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN được bị can Phan Quốc Việt "cảm ơn" bằng 200.000 USD.